24 თებერვალს ფეისბუქ მომხმარებლებმა Lana Nefaridze, Mimi Gabrichidze და კოკა შურღაია გამოაქვეყნეს ვიდეო, რომელშიც სამხედრო ფორმაში ჩაცმული პირი ტელეფონზე ქალს რუსულ ენაზე ესაუბრება და ეუბნება, რომ მისი შვილი მოკლეს და შეეცდებიან მისი ცხედარი უკრაინულ მხარეს გადასცენ, შემდეგ კი მას ბოდიშს უხდის.
ვიდეო 2022 წლის რუსეთ-უკრაინის ომის მსვლელობისას კონტექსტის გარეშე ვრცელდება. რეალურად ეს კადრები 2017 წელს კრემლისტურმა გამოცემა News Front-მა გაავრცელა და ამტკიცებდა, რომ ლუგანსკის ოლქის სეპარატისტული ძალების ვიცე-პოლკოვნიკს ასახავდა, რომელიც უკრაინელი ჯარისკაცის დედას შვილის გარდაცვალებას ატყობინებდა.
ვიდეო პირველად კრემლისტურმა მედია News Front-მა 2017 წლის 25 ნოემბერს გაავრცელა. ამჟამად მათ მიერ ატვირთული ვიდეო ხელმისაწვდომი აღარ არის, თუმცა მასალაში მოცემული ტექსტი ვიდეოში ასახული დიალოგის იდენტურია. News Front-ზე დაყრდნობით ინფომაცია სხვა რუსულ ვებ-გვერდებზეც გავრცელდა, სადაც ვიდეოდან კადრებიცაა მოყვანილი.
News Front-ის მიხედვით, რუსეთის მხარდაჭერილი სეპარატისტების მიერ კონტროლირებად ლუგანსკის ოლქში უკრაინელი “დივერსანტები” მოკლეს და ერთ-ერთი მათგნის დედას შვილის გარდაცვალების შესახებ მობილური ტელეფონით ვიცე-პოლკოვნიკი ანდრეი მაროჩკო ატყობინებს. ვიდეოში ჩანს სამხედრო ჟეტონი, რომელზეც სახელი სერგეი შევჩენკო იკითხება.
ანდრეი მაროჩკოს საკუთარ ტვიტერზე გაზიარებული აქვს ვიდეო, რომელშიც აღნიშნული ფაქტი სხვა რაკურსიდან არის გადაღებული. ასევე ჩანს დატყვევებული სამხედრო, რომლის უნიფორმაზე უკრაინის დროშაა.
რუსეთ-უკრაინის ომის მიმდინარეობისას სოციალურ ქსელში არაერთი შეცდომაში შემყვანი და მცდარი აღწერის მქონე ფოტო და ვიდეო გაზიარდა. ვრცლად იხილეთ “მითების დეტექტორის” მასალები:
- უკრაინაში ქართველი მებრძოლების დაღუპვის შესახებ ინფორმაცია თარიღის მითითების გარეშე ვრცელდება
- ალტ-ინფო რუსეთ-უკრაინის ომზე საუბრისას ჩინეთში ქიმიური ნივთიერებების საწყობის აფეთქების კადრებს ავრცელებს
- ვიდეო არა რუსეთ-უკრაინის ომს, არამედ 2016 წლის რუსი პარაშუტისტების კადრებს ასახავს
- 2020 წლის რუსული აღლუმის ფოტოს უკრაინაზე თავდასხმის საილუსტრაციოდ ავრცელებენ
- 2014 წლის ფოტო 2022 წლის ომის დროს ხარკოვის აღების ილუსტრაციად გამოიყენება
- მარიუპოლის დაბომბვის შესახებ ვიდეო ყალბი აღწერით ვრცელდება
- კარდჰუ” რუსული ტანკების კიევთან გამოჩენის საილუსტრაციოდ დონეცკში გადაღებულ ფოტოს ავრცელებს
- უკრაინა თუ სირია? – რას ასახავს სოციალურ ქსელში გავრცელებული ვიდეო
სტატია Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის ფარგლებში მომზადდა. მასალებზე, რომელიც ამ სტატიის საფუძველზე Facebook-მა შესაძლოა, სხვადასხვა შეზღუდვა აამოქმედოს. შესაბამისი ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე. ჩვენი შეფასების გასაჩივრების და შესწორების შესახებ ინფორმაცია ხელმისაწვდომია ამ ბმულზე.
იხ. მასალის შესწორების დეტალური ინსტრუქცია.
იხ. გასაჩივრების დეტალური ინსტრუქცია.
