6-7 აპრილს ქართულ (1,2,3,4) და რუსულენოვანმა (1,2,3) ანგარიშებმა გაავრცელეს ვიდეო, რომელშიც ჩანს, როგორ იწვის ეკლესიის შენობა. თანდართული აღწერით მიხედვით, ეკლესია უკრაინაში მდებარეობს და ის უკრაინელებმა დაწვეს. ანგარიშების ნაწილი ამტკიცებდა, რომ ვიდეოში ასახული მართლმადიდებლური ტაძარი ნიკოლაევის ოლქში, სოფელ ნოვოპოლტავკაში მდებარეობდა.
ვიდეო, რომელშიც ჩანს, როგორ იწვის ეკლესია, ყალბი აღწერით ვრცელდება. ის ინტერნეტში 2013 წლიდან იძებნება და არა უკრაინაში, არამედ რუსულ სოფელ ილინკაში მდებარე ტაძრის დაწვას ასახავს.
გავრცელებული ვიდეოს აღწერა ყალბია. ეკლესია, რომელსაც კადრებში ვხედავთ რუსულ სოფელ ილინკაში მდებარეობდა და ის 2013 წელს დაიწვა. ვიდეოს ორიგინალი ვერსია ერთ-ერთ რუსულენოვან იუთუბ არხზეა ხელმისაწვდომი.
ამავე არხზე მოვლენის ამსახველი სხვა რამდენიმე ვიდეოცაა განთავსებული.
გავრცელებული ვიდეო უკრაინის კულტურისა და საინფორმაციო უსაფრთხოების სამინისტროს სტრატეგიული კომუნიკაციებისა და საინფორმაციო უსაფრთხოების ცენტრმაც გადაამოწმა. 6 აპრილს ცენტრის საიტზე გამოქვეყნებულ განცხადებაში აღნიშნულია, რომ ვიდეო ყალბი აღწერით ვრცელდება, რაც უკრაინელების დისკრედიტაციასა და რუსული გავლენის წინააღმდეგ ბრძოლის შესუსტებას ისახავს მიზნად.
ეს პირველი შემთხვევა არაა, როდესაც რუსეთში დამწვარი ეკლესიის კადრებს უკრაინულად ასაღებენ და ამით უკრაინის ხელისუფლების, ან ზოგადად უკრაინელების დისკრედიტაციას ცდილობენ. მსგავსი მტკიცება “მითების დეტექტორმა” 2022 წლის მარტშიც გადაამოწმა, ვრცლად იხილეთ მასალაში:
ნარატივი, რომ უკრაინის ხელისუფლება ეკლესიას და მართლმადიდებლობას ებრძვის, მას შემდეგ გაძლიერდა, რაც უკრაინის კულტურისა და საინფორმაციო პოლიტიკის სამინისტრომ კიევ-პეჩერის ლავრის მღვდლებსა და ბერებს ლავრის დატოვება მოსთხოვა. ამ პროცესების ირგვლივ გავრცელებული მანიპულაციური და მცდარი მტკიცებები “მითების დეტექტორის” რამდენიმე მასალაში მოხვდა:
- რა მანიპულაციური გზავნილები ვრცელდება კიევ-პეჩერის ლავრასთან დაკავშირებით?
- ფოტომანიპულაცია, თითქოს კიევ-პეჩერის ლავრაში განსათავსებლად უკრაინელებმა სტეპან ბანდერას ხატი დაწერეს
- კიევ-პეჩერის ლავრის ჯვრების გაშავებაზე კრემლის მედია კონსპირაციას ავრცელებს
- კიევ-პეჩერის ლავრა თუ საფრანგეთის კათოლიკური ეკლესია – სად არის გადაღებული ცეკვის ვიდეო?
წყაროების შესახებ:
ფეისბუქ ანგარიშების ნაწილი, რომლებმაც ცეცხლმოკიდებული ეკლესიის ვიდეო გამოაქვეყნეს, მცდარ ინფორმაციას რეგულარულად ავრცელებს. მწერალი მერაბ რატიშვილი, ხატია ჯანაშია და ქართველი ქართველი, ასევე რუსულენოვანი ანგარიში Злой Ёжик წარსულში “მითების დეტექტორის” არაერთ მასალაში მოხვდნენ.
სტატია Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის
იხ. მასალის შესწორების დეტალური ინსტრუქცია.
იხ. გასაჩივრების დეტალური ინსტრუქცია.
