20 და 21 ოქტომბერს ქართულ (1;2;3) და რუსულენოვან (1;2;3;4) ფეისბუქ-ანგარიშებსა და გვერდებზე (1;2) ბაჰრეინში ისრაელის საელჩოს დაწვის შესახებ გავრცელდა ინფორმაცია. ვიდეოში, რომელიც პოსტებს თან ახლავს, ნაჩვენებია, როგორ ესვრის 20-მდე ადამიანი, სავარაუდოდ, “მოლოტოვის კოქტეილს” შენობას, რომელიც ცეცხლის ალში ეხვევა.
ვიდეო მცდარი აღწერით ვრცელდება. კადრები, რომლებიც ვიდეომანიპულაციის ავტორებმა გამოიყენეს, 2012 წლის ნოემბერში ბაჰრეინის კუნძულ სიტრაზე გამართულ საპროტესტო აქციაზეა გადაღებული და მომიტინგეები არა ისრაელის საელჩოს, არამედ პოლიციის განყოფილებას ესხმიან თავს. შესაბამისად, ვიდეო ისრაელ-ჰამასის ომის პირობებში ისრაელის საელჩოზე თავდასხმას არ ასახავს.
ვიდეოს კადრების უკუძიების მეთოდის გამოყენებით ვიგებთ, რომ 2012 წელს ბაჰრეინელმა მომიტინგეებმა “მოლოტოვის კოქტეილები” პოლიციის შენობას ესროლეს. 2012 წლის 30 დეკემბერს YouTube-ზე ატვირთული ვიდეოს თანახმად, ბაჰრეინში დემონსტრანტები კუნძულ სიტრაზე, დედაქალაქ მანამას სამხრეთით პოლიციის განყოფილებას დაესხნენ თავს. Revolution Bahrain-ის აღწერის მიხედვით, მოლოტივის კოქტეილებით პოლიციის შენობაზე თავდასხმა 2012 წლის 3 ნოემბერს მას შემდეგ მოხდა, რაც პროფესორ ჰასან მუშაიმას ჯანმრთელობის მდგომარეობა ალ-ხალიფიას ციხეში გაუარესდა.
2012 წლის 5 ნოემბერს გამოქვეყნებულ United Press International-ის სტატიაში ნათქვამია, რომ დაახლოებით 60-მა ნიღბიანმა ახალგაზრდამ ბაჰრეინის რამდენიმე ქალაქში დააზიანა სახელმწიფო ქონება, მას შემდეგ, რაც მთავრობამ მიტინგები და საზოგადოებრივი შეკრებები აკრძალა. სააგენტოს ცნობით, ზოგიერთმა ახალგაზრდამ სიტრას პოლიციის განყოფილებას მოლოტოვის კოქტეილები ესროლა. სოციალურ ქსელში გავრცელებული ვიდეო უცხოურმა ფაქტების გადამოწმების პლატფორმებმაც (reuters.com; leadstories.com; afp.com) გადაამოწმეს. ისრაელის ოფიციალურმა წარმომადგენელმა reuters-ს განუცხადა, რომ ისრაელ-ჰამასის ომის დაწყების შემდეგ ბაჰრეინში საელჩოს წინ საპროტესტო აქციები გაიმართა, მაგრამ შენობისთვის ცეცხლი არ წაუკიდებიათ. ასევე, მისივე თქმით, მტკიცება, რომ ვიდეო ასახავს ისრაელის საელჩოს ბაჰრეინში, სიმართლეს არ შეესაბამება.
ისრაელის საელჩო ბაჰრეინში 2021 წლის სექტემბერში ისრაელსა და არაბულ ქვეყნებს შორის ხელმოწერილი აბრაამის შეთანხმების შემდეგ ურთიერთობების ნორმალიზების მიზნით გაიხსნა. ის დედაქალაქ მანამაში ცათამბჯენ “მსოფლიო სავაჭრო ცენტრის” 29-ე სართულზე მდებარეობს.
რაც შეეხება პოლიციის შენობას, რომელსაც მომიტინგეები მოლოტოვის კოქტეილებით დაესხნენ თავს, ის მანამას სამხრეთით, კუნძულ სიტრაზეა განთავსებული და ბაჰრეინის დედაქალაქში მდებარე ისრაელის საელჩოსთან რაიმე სახის ვიზუალური მსგავსება და ფუნქციური კავშირი არ აქვს.
2023 წლის ოქტომბერში, ისრაელ-ჰამასის ომის დაწყების შემდეგ, ისრაელის სახელმწიფომ ბაჰრეინში, იორდანიასა და მაროკოში არაბულ ქვეყნებში მომატებული პროტესტების ფონზე საელჩოების ევაკუაცია განახორციელა. 2023 წლის 13 ოქტომბერს ბაჰრეინის დედაქალაქ მანამაში ისრაელის საწინააღმდეგო საპროტესტო აქცია მართლაც გაიმართა, თუმცა მონაწილეებს შენობის გადაწვა არ უცდიათ.
წყაროების შესახებ:
“ზნეობის” წევრ დავით ლორთქიფანიძის მიერ მისი ფეისბუქ-ანგარიშებით (1;2) გავრცელებული ყალბი ინფორმაცია “მითების დეტექტორს” წარსულშიც არაერთხელ გადაუმოწმებია. გარდა ამისა, სხვადასხვა ანგარიშით ის რამდენიმე დისკრედიტაციის კამპანიაშიც იყო ჩართული.
ფეისბუკ გვერდი “მესამე მსოფლიო ომი” 2016 წლის 2 აგვისტოს შეიქმნა. გვერდი ამავე სახელის მქონე ტელეგრამის არხთან არის დაკავშირებული, რომელსაც, თავის მხრივ, პროფილის ბმულში სახელი aleksandretskitishvili აქვს მითითებული.
ფეისბუკ გვერდი ანტიდასავლური, ანტიუკრაინული და ანტისემიტური შინაარსის პოსტებს რეგულარულად ავრცელებს. გარდა ამისა, მის მიერ გავრცელებული ინფორმაცია წარსულში ფაქტჩეკერების მიერ არაერთხელ არის მცდარად მონიშნული.
ფეისბუკ მომხმარებელი Валентина Кушнерева ანტიდასავლური და ანტიუკრაინული შინაარსის ინფორმაციას აქვეყნებს. მისი პოსტები უცხოურ ფაქტების გადამმოწმებელ ორგანიზაციებს ყალბად წარსულშიც მოუნიშნავთ.
სტატია Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის
იხ. მასალის შესწორების დეტალური ინსტრუქცია.
იხ. გასაჩივრების დეტალური ინსტრუქცია.
