6 ივნისს ფეისბუკის რუსულენოვან (1, 2, 3, 4) და ქართულენოვან ანგარიშებზე აშშ-ის პრეზიდენტის ჯო ბაიდენის ვიდეო გავრცელდა, რომელშიც ის “უხილავ სკამზე” ჯდება. ვიდეო საფრანგეთში, ნორმანდიაში, მოკავშირეთა ძალების გადასხმის 80 წლის იუბილეს
ცერემონიიდანაა, სადაც მეორე მსოფლიო ომის ვეტერანები და მსოფლიო ლიდერები შეიკრიბნენ.
ბაიდენის შესახებ იგივე ინფორმაცია ტექსტის სახით threads-ის რუსულენოვან ანგარიშზეც გავრცელდა.
გავრცელებული ვიდეო მანიპულაციურადაა დაჭრილი და კადრი ზუსტად იმ მომენტში წყდება, როდესაც ბაიდენი სკამზე ჯდება. ცერემონიის სრულ ვერსიაში გარკვევით ჩანს, რომ ბაიდენი სკამს ეძებს, შემდეგ კი ჩერდება სანამ ადგილს დაიკავებს და ბოლოს, სკამზე ჯდება.
6 ივნისს, საფრანგეთში მყოფი შეერთებული შტატების პრეზიდენტი, ჯო ბაიდენი ნორმანდიაში გამართულ ღონისძიებას დაესწრო, სადაც მეორე მსოფლიო ომის დროს, მოკავშირეთა ძალების გადასხმის (D-Day) 80 წლის იუბილე აღინიშნებოდა. გავრცელებული კადრები სწორედ ამ ცერემონიიდანაა.
ვიდეოში ბაიდენი და საფრანგეთის პრეზიდენტი ემანუელ მაკრონი ერთმანეთს ხელს ართმევენ, როცა ჟილ ბაიდენსა და ბრიჯიტ მაკრონს შორის დგანან. აშშ-ის პრეზიდენტი მარცხნივ ტრიალდება, იხრება და ჩერდება ამ პოზიციაზე, შემდეგ კი ადგილს იკავებს, თუმცა სოციალურ ქსელში გავრცლებულ კადრებში ვიდეო იქამდე წყდება, სანამ ბაიდენი სკამზე დაჯდება.
1944 წლის 6 ივნისს, მეორე მსოფლიო ომის დროს, მოკავშირეთა ჯარებმა საფრანგეთის ჩრდილოეთში მდებარე ნორმანდიის სანაპიროებს შეუტიეს, რომელსაც ნაცისტური გერმანია აკონტროლებდა. 150 ათასზე მეტი ჯარისკაცის გადასხმა 80 კილომეტრის ზოლზე მოხდა. მათ ზურგს 5 ათასი გემი და 13 ათასი თვითმფრინავი უმაგრებდა. ამ ოპერაციას ნაცისტების წინააღმდეგ მიმდინარე ომში გარდამტეხი მნიშვნელობა ჰქონდა და ისტორიაში “დი-დეის” (D-Day) სახელით შევიდა.
ჯო ბაიდენის ვიდეო AP – მ, Forbes-მა და Snopes-მა გადაამოწმეს.
აღსანიშნავია, რომ ჯო ბაიდენის დისკრედიტაციის მიზნით ვიზუალური მანიპულაციები ხშირად ვრცელდება. ვრცლად, იხილეთ “მითების დეტექტორის” მასალებში:
- 4 ვიზუალური მანიპულაცია ჯო ბაიდენის შესახებ
- ჯო ბაიდენის ვარშავაში ვიზიტთან დაკავშირებით ვიდეომანიპულაცია ვრცელდება
- ვოლოდიმირ ზელენსკისა და ჯო ბაიდენის ფოტო პროგრამულად არის დამუშავებული
- სოციალურ ქსელში ჯო ბაიდენის გამოსვლის ვიდეოფაბრიკაცია ვრცელდება
- ფეისბუქზე ჯო ბაიდენისა და საუდის არაბეთის პრინცის ფოტოფაბრიკაცია ვრცელდება
წყაროების შესახებ:
რუსულენოვან ანგარიშებს Andrii Telizhenko და Георгий Кушиташвили მცდარი ინფორმაცია წარსულშიც არაერთხელ გაუვრცელებიათ.
სტატია Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის
იხ. მასალის შესწორების დეტალური ინსტრუქცია.
იხ. გასაჩივრების დეტალური ინსტრუქცია.
